49

Tắc tia sữa nên làm gì? Nên chườm Nóng hay Lạnh để tránh áp xe?

Phạm Thị Huế 15/01/2024
Bằng cấp chuyên môn

Chuyên gia dinh dưỡng

Trường Đại học Y Hà Nội – Chuyên khoa Dinh dưỡng

Trong quá trình cho con bú nếu bị tắc tia sữa nên làm gì? Nếu không giải quyết kịp thời và đúng cách, vấn đề này sẽ gây áp xe hoặc viêm tuyến vú. Từ đó làm ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và tăng nguy cơ phải chuyển sang việc nuôi con bằng sữa công thức. Để giúp mẹ giải quyết vấn đề này tại nhà, bài viết dưới đây sẽ chia sẻ các cách thông tia sữa một cách nhanh chóng và hiệu quả nhất.

Tình trạng tắc tia sữa khi đang cho con bú
Tình trạng tắc tia sữa khi đang cho con bú

Nguyên nhân gây tắc tia sữa

Tắc tia sữa xảy ra khi sữa bị kẹt lại trong bầu ngực do ống dẫn sữa bị tắc nghẽn. Điều này làm cho bé gặp khó khăn khi bú và gây đau đớn cho mẹ khi hút sữa. Mặc dù không gây nguy hiểm đến tính mạng, nhưng nếu không được xử lý đúng cách, tắc tia có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Có nhiều nguyên nhân gây tắc tia ở mẹ đang cho con bú phải kể đến như:

  • Mới sinh con: Một số trường hợp sau sinh, sữa có thể đầy trong bầu ngực nhưng không chảy ra cho bé bú. Từ đó gây ứ đọng và làm vú căng cứng dẫn đến bị tắc tia.
  • Sữa mẹ dư thừa: Tắc tia thường xảy ra khi sữa mẹ còn dư thừa trong bầu ngực. Điều này có thể thể là do bé không hút hết hoặc mẹ không hút bỏ sữa thừa.
  • Bé ngậm bắt vú không đúng: Cách bé bú vú không đúng cũng có thể gây tắc sữa, khiến sữa ứ đọng.
  • Mẹ không cho bé bú thường xuyên: Nếu mẹ không cho bé bú đều hoặc không hút hết sữa trong 24 giờ sẽ dẫn đến tắc tia.
  • Áp lực trên ngực: Mặc áo ngực chật, bó sát hoặc nằm sấp khi ngủ cũng ảnh hưởng đến tiết sữa của tuyến vú.
  • Stress và căng thẳng: Tâm trạng sẽ ảnh hưởng đến sản xuất sữa mẹ. Vì vậy, việc duy trì tinh thần vui vẻ và thoải mái, tích cực là điều rất quan trọng.
Nguyên nhân gây tắc tia sữa
Nguyên nhân gây tắc tia sữa

Tắc tia sữa có nguy hiểm không

Mặc dù tắc tia sữa không gây nguy hiểm đến tính mạng, nhưng nó có thể đưa đến nhiều vấn đề sức khỏe đe dọa đến phụ nữ đang cho con bú. Các biến chứng có thể xuất hiện, bao gồm mất sữa hoàn toàn, viêm tuyến vú, và áp xe vú. Từ đó tiến triển thành các dải xơ hóa ở vùng vú.

Mất sữa là hiện tượng mẹ có sữa nhưng không thể tiết ra cho bé bú. Điều này xảy ra ngay cả khi đã sử dụng máy hút sữa hay vắt. Việc này buộc mẹ phải dùng sữa công thức, gây ra tình trạng thiếu hụt dinh dưỡng và kháng thể. Từ đó ảnh hưởng đến sự phát triển và sức khỏe của trẻ.

Viêm tuyến vú thường biểu hiện qua ngực sưng to, đau nhức, và cảm giác cứng. Khi chạm vào, có thể cảm nhận được những cục cứng, vùng sưng đỏ và đau. Cho dù mẹ có cố gắng nặn sữa cũng không đem lại kết quả.

Áp xe vú là tình trạng vú sưng đỏ, đau, có mủ bên trong do nhiễm khuẩn. Thường xảy ra ở trường hợp mẹ bị tắc tiakéo dài nhưng không được điều trị hiệu quả. Nếu tắc tia kéo dài và không được xử lý kịp thời, có thể dẫn đến viêm tuyến vú. Và nếu không được điều trị, viêm tuyến vú có thể phát triển thành áp xe tuyến vú. Biến chứng này có thể gây tổn thương mô vú và nhiễm trùng nặng.

Biến chứng từ tình trạng tắc tia sữa
Biến chứng từ tình trạng tắc tia sữa

Tắc tia sữa nên làm gì? Chườm nóng hay chườm lạnh?

Việc xử lý tình trạng này kịp thời và hiệu quả sẽ giúp ngăn chặn các biến chứng nghiêm trọng. Hãy cùng tìm hiểu những phương pháp mà bạn có thể thực hiện ngay tại nhà để khắc phục tình trạng tắc tia nhẹ.

Khi nào cần chườm nóng

Chườm nóng là một biện pháp tự nhiên và hiệu quả để giúp thông tia sữa. Từ đó mang lại sự thoải mái cho bầu ngực và hỗ trợ quá trình lưu thông sữa mẹ. Chườm nóng làm tăng sự lưu thông máu mạch máu, giúp thoải mái và giảm sưng đau trong vùng vú. Đối với phụ nữ đang bị tắc tia, chườm nóng có thể giúp mở rộng các ống dẫn sữa. Từ đó kích thích sự lưu thông của dòng sữa nhiều hơn.

Thời điểm nên chườm nóng:

  • Trước khi hút sữa hoặc cho con bú: Trước khi thực hiện quá trình hút sữa hoặc cho bé bú, chườm nóng giúp mở rộng ống dẫn sữa. Từ đó làm cho việc lưu thông sữa mẹ trở nên dễ dàng hơn.
  • Sau khi hút sữa hoặc cho con bú: Chườm nóng cũng có thể được sử dụng sau khi hút sữa hoặc cho bé bú để giảm cảm giác căng trước và sau quá trình này.
  • Khi vùng ngực cảm thấy căng trước khi đi ngủ: Chườm nóng trước khi đi ngủ có thể giúp giảm căng thẳng trong vùng vú. Đồng thời còn giúp tăng cường sự thoải mái dễ chịu cho ngực mẹ khi nằm ngủ.

Chườm nóng đúng cách như sau:

  • Sử dụng túi chườm nóng hoặc gói chứa nước ấm: Đặt túi chườm nóng hoặc gói chứa nước ấm lên vùng vú. Đảm bảo nước không quá nóng để tránh gây tổn thương cho da ngực.
  • Thực hiện trong khoảng thời gian ngắn: Chườm nóng ngực khoảng 15-20 phút mỗi lần để đạt được hiệu quả tốt nhất.
  • Lặp lại khi cần thiết: Thực hiện chườm nóng nhiều lần trong ngày, đặc biệt là trước khi hút sữa hoặc cho con bú.
Chườm nóng giúp giảm tắc tia sữa
Chườm nóng là một biện pháp giảm tình trạng tắc tia nhiều người tin dùng

Tắc tia sữa chườm đá lạnh

Để giảm nhẹ và giải quyết tình trạng tắc tia, phương pháp chườm lạnh được rất nhiều người tin dùng. Đây không chỉ là một cách điều trị tự nhiên mà còn đem lại sự thoải mái cho người mẹ. Chườm lạnh được thực hiện bằng cách đặt một túi chứa đá lạnh hoặc túi đá gel lên vùng ngực. Mẹ có thể thực hiện quy trình này mỗi khoảng 15-20 phút một lần, nhiều lần trong ngày.

Cảm giác lạnh ngay lập tức làm dịu đi sự đau đớn và giúp mẹ thoải mái hơn. Đôi khi, kết hợp việc chườm lạnh với việc massage nhẹ cũng sẽ tăng cường hiệu quả. Quá trình chườm lạnh không chỉ giảm đau mà còn giúp tăng sự lưu thông máu ở ngực. Từ đó giúp sữa mẹ chảy trơn tru hơn.

Chườm lạnh cũng là một biện pháp hiệu quả để giảm đau
Chườm lạnh cũng là một biện pháp hiệu quả để giảm đau

Cách massage thông tia sữa

Để giải quyết tình trạng tắc tia sữa tại nhà, việc áp dụng kỹ thuật xoa bóp và massage ngực đúng cách có thể giúp mẹ nhanh chóng cảm thấy nhẹ nhàng và thoải mái hơn. Phương pháp này tập trung vào việc áp dụng áp lực lên bầu ngực. Đặc biệt là ở những vùng có dấu hiệu sưng và đau rát.

Cách thức massage thông tia sữa cũng khá đơn giản. Trước hết, đảm bảo vệ sinh tay sạch và lau khô bầu ngực. Sau đó, đặt hai bàn tay song song lên bầu ngực và xoay đều từ bên trái sang phải, Sau đó thực hiệu xoa bóp theo chiều ngược lại, trong khoảng 30 giây. Tiếp theo, sử dụng ngón tay ấn nhẹ lên cục sữa vón trong khoảng 30 giây. Hãy tập trung vào vùng đau và sưng nhiều hơn. Nếu cảm thấy đau buốt, hãy giảm lực xoa bóp lại.

Cuối cùng, dùng ngón tay cái và trỏ để nặn nhẹ tia sữa từ trong ra ngoài tại núm vú. Quá trình này giúp đẩy sữa thừa ra khỏi bầu ngực, làm mềm và kích thích tăng tiết sữa mẹ. Thực hiện các động tác này có thể giảm căng trước và sau khi cho con bú. Từ đó mang lại cảm giác thoải mái và giảm đau nhức cho bầu ngực tắc tia của mẹ. Nếu thấy đau đớn, hãy điều chỉnh lực massage để đảm bảo thoải mái và an toàn cho mẹ.

Massage bầu ngực để thông tia sữa
Mẹ hãy thường xuyên massage bầu ngực để thúc đẩy thông tia sữa hiệu quả

Thế nào là tình trạng tắc tia sữa nặng

Tình trạng tắc tia nặng là vấn đề sức khỏe ảnh hưởng đến phụ nữ đang cho con bú. Đây là một tình trạng viêm nhiễm của tuyến vú, thường xuyên xuất hiện khi sữa không được thoát ra khỏi bầu ngực. Khi mẹ bị tắc tia nặng sẽ dẫn đến áp xe, khiến ngực mẹ bị sưng, đau và nóng rát.

Tắc tia sữa bao lâu thì áp xe

Tắc tia mãn tính có thể dẫn đến áp xe nếu không được xử lý đúng cách. Áp xe là tình trạng mà một lượng lớn sữa tích tụ trong tuyến vú, gây ra đau và sưng. Thời gian từ khi tắc tia đến khi áp xe có thể thay đổi tùy thuộc vào nhiều yếu tố. Và còn tùy thuộc cấp độ nghiêm trọng, liệu pháp điều trị và phản ứng cụ thể của cơ thể. Tuy nhiên, thông thường áp xe sẽ xảy ra từ 3 đến 8 tuần sau khi mẹ sinh.

Áp xe do tắc tia có thể gây ra triệu chứng như đau, đỏ, sưng và nóng ở vùng vú. Đối với nhiều mẹ, việc áp xe có thể xảy ra sau vài ngày từ khi tắc tia bắt đầu. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, áp xe có thể xảy ra nhanh chóng và trở nên nghiêm trọng.

Áp xe do tắc tia sữa
Áp xe do tắc tia sữa

Cách chữa tắc tia sữa nặng

Tùy thuộc vào mức độ áp xe, bác sĩ sẽ đề xuất phương pháp điều trị phù hợp cho mẹ. Trong trường hợp áp xe nhẹ chỉ ở một bên vú thì chỉ cần thay đổi chế độ ăn uống. Đồng thời kết hợp với thời gian nghỉ ngơi và cho bé bú ở bên vú không bị áp xe. Đối với áp xe vú nặng, mẹ cần thực hiện massage nhẹ, vắt sữa hoặc sử dụng máy hút sữa. Điều này là để làm thông tuyến sữa và duy trì vệ sinh sạch sẽ cho vú.

Nếu các biện pháp trên không giải quyết được vấn đề, bác sĩ sẽ áp dụng các phương pháp sau:

  • Sử dụng kháng sinh: Để giảm đau và nguy cơ viêm nhiễm, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc kháng sinh để cải thiện tình trạng áp xe vú.
  • Chích rạch da và dẫn lưu mủ: Nếu sau khi sử dụng kháng sinh không có cải thiện, bác sĩ có thể quyết định chích rạch da. Điều này là để tháo mủ và đặt ống dẫn lưu qua siêu âm mà không cần phẫu thuật.
  • Phẫu thuật: Trong những trường hợp áp xe vú nặng, bác sĩ có thể đề xuất phẫu thuật. Sau đó, ống dẫn lưu sẽ được đặt để dẫn lưu mủ hàng ngày. Đồng thời mẹ cũng sẽ dùng thêm kháng sinh kèm theo để giảm đau.
Cách chữa tắc tia sữa nặng
Mẹ cần trang bị các cách chữa tắc tia nặng để không ảnh hưởng đến sức khỏe

Cách phòng ngừa tắc tia cho mẹ mới sinh

Việc phòng ngừa tắc tia sữa là một phần quan trọng trong chăm sóc sức khỏe cho các mẹ mới sinh. Dưới đây là một số biện pháp hiệu quả để giúp mẹ tránh khỏi tình trạng tắc tia:

  • Giữ vệ sinh cá nhân: Mẹ mới sinh cần chú ý đến vệ sinh cá nhân hàng ngày. Nên tắm sạch bằng nước ấm và sử dụng xà phòng nhẹ để tránh kích thích da. Từ đó tăng khả năng tự nhiên của cơ thể chống lại nhiễm trùng.
  • Thay đổi động tác khi đứng và ngồi: Việc thay đổi động tác khi đứng và ngồi có thể giúp giảm áp lực lên các cơ bụng. Từ đó tạo điều kiện thuận lợi cho sự lưu thông máu, giảm nguy cơ tắc tia. Mẹ mới sinh nên thay đổi tư thế thường xuyên, không nên ngồi hoặc đứng một vị trí quá lâu.
  • Vận động nhẹ: Mẹ hãy thực hiện các hoạt động thể chất nhẹ nhàng, các bài tập đơn giản bà bầu sau sinh. Điều này có thể giúp cải thiện sự lưu thông máu và giảm căng thẳng ở khu vực chậu.
  • Dinh dưỡng cân đối: Một chế độ ăn uống cân đối với đủ chất dinh dưỡng, đặc biệt là chất xơ, có thể hỗ trợ quá trình tiêu hóa và giảm nguy cơ tắc tia.
  • Thư giãn và nghỉ ngơi đủ giấc: Mẹ mới sinh cần đảm bảo có thời gian nghỉ ngơi đủ giấc và tránh căng thẳng quá mức. Vì điều này có thể ảnh hưởng đến cả sự lưu thông máu và tình trạng tắc sữa ở mẹ.
Tích cực cho bé bú để thông tia sữa
Tích cực cho bé bú để thông tia sữa

Các cách phòng ngừa tắc tia cho mẹ mới sinh hiệu quả Mẹ hãy tìm kiếm sự giúp đỡ y tế khi các biện pháp tại nhà không hiệu quả. Sự theo dõi chặt chẽ và tư vấn của bác sĩ sẽ đảm bảo rằng phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú nhận được sự chăm sóc tốt nhất. Hãy nhớ rằng, sức khỏe của mẹ và em bé luôn được ưu tiên hàng đầu. Việc đưa ra quyết định đúng đắn và sớm đối với tình trạng tắc tia sữa là rất quan trọng. Vì điều này sẽ đảm bảo mọi thay đổi diễn ra một cách an toàn và hiệu quả.

Rate this post
Chuyên viên tư vấn Dinh dưỡng Phạm Thị Huế đã có hơn 4 năm kinh nghiệm tư vấn online - offline; theo dõi dinh dưỡng - sức khỏe - thực phẩm cho mẹ và bé.

Phạm Thị Huế